Botuline toxine is een eiwit dat afkomstig is van de botuline bacterie. Het blokkeert de prikkeloverdracht van de zenuwen naar de spieren, waardoor spieren verslappen. In kleine hoeveelheden wordt het gebruikt voor een aantal medische toepassingen. Zo kan het gebruikt worden om overmatig zweten tegen te gaan, speekselvloed of overmatige spierspanning (dystonie) te verminderen of om ongewild urineverlies door een overactieve blaas tegen te gaan.
Het effect is ongeveer na 1-2 weken merkbaar en houdt ongeveer een aantal maanden aan. Dit betekent dat de effecten altijd tijdelijk van aard zijn en dat de behandeling eens in de zoveel maanden herhaald moet worden. Dit komt omdat de zenuw een nieuwe uitloper vormt met een nieuw zenuwuiteinde, die weer verbinding maakt met de spier. Bijwerkingen worden veelal bepaald door de locatie van de injectie en de dosis. Daarom wordt bij aanvang van een botuline toxine behandeling vaak gestart met een lage dosis om bijwerkingen zo veel mogelijk te voorkomen. Het duurt dan ook vaak een aantal behandelingen voordat het optimale resultaat wordt bereikt. Botuline toxine behandelingen kunnen gedurende een langere periode herhaald worden; er zijn geen nadelige lange termijn effecten bekend.
Botuline toxine kan de zenuwen in de huid die de zweetklieren prikkelen blokkeren waardoor de zweetproductie wordt verminderd. Dit is alleen zinvol wanneer het overmatig transpireren vooral aan 1 kant van het lichaam aanwezig is of op specifieke plekken. De werking is merkbaar binnen één week en houdt gemiddeld 7,5-11 maanden aan.
Als er sprake is van overmatige speekselvloed kan met behulp van botuline toxine de prikkeling van de speekselklier verminderd worden waardoor er minder speeksel wordt aangemaakt. Bijwerkingen bij injecties in de speekselklieren kunnen zijn: een droge mond en zwakte van de kauw- en aangezichtsspieren. De duur van het effect is wisselt en ligt tussen de 1-7 maanden.
Bij dystonie is er sprake van een onwillekeurige samentrekking van spieren die kan leiden tot een afwijkende stand van een ledemaat, romp of het hoofd. Door de spieren die overmatig aanspannen te behandelen met botuline toxine kan de afwijkende stand te verbeteren (en daarmee vaak ook bijkomende klachten zoals pijn en trillen). Vaak moeten er meerdere spieren behandeld worden. Het effect houdt gemiddeld 2-4 maanden aan. Bijwerkingen ontstaan als er een te sterke werking is van de botuline toxine en deze de spier (tijdelijk) verlamt. Behandeling van bijvoorbeeld de nekspieren kan leiden tot zwakte van de nekspieren of slikklachten.
Overactieve blaas
Botuline injecties in de blaas zorgen ervoor dat een toegenomen aandrang om te plassen (met soms zelfs urineverlies) door een overactieve blaas, vermindert. De voornaamste bijwerking is een te sterke werking van de botuline toxine waardoor je tijdelijk helemaal niet kunt plassen en je jezelf een paar keer moet katheteriseren.
Meer informatie is ook te vinden in de folder Botuline bij dystonie.
Geef een antwoord
Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.